Asesiadau Diagnostig ar gyfer Awtistiaeth

Beth yw awtistiaeth?

Mae awtistiaeth yn gyflwr datblygiadol gydol oes sy'n effeithio ar y ffordd y mae pobl yn deall ac yn rhyngweithio â'r byd o'u cwmpas. Cyfeirir ato fel cyflwr sbectrwm oherwydd yr amrywiaeth eang o gyflwyniadau a welir mewn unigolion awtistig; er enghraifft, gall rhai pobl fod ag anabledd dysgu sy'n cyd-ddigwydd. Fodd bynnag, bydd pawb sy'n cael eu hystyried yn awtistig yn rhannu anawsterau cyffredin, er y gall yr anawsterau hyn effeithio arnynt mewn ffyrdd gwahanol. Yn fras, bydd pobl ag awtistiaeth yn cael anawsterau yn y meysydd canlynol: rhyngweithio cymdeithasol, cyfathrebu cymdeithasol, ac arferion, ymddygiadau ailadroddus a diddordebau dwys.

Asesiadau diagnostig

Er mwyn cael diagnosis o awtistiaeth, mae ar bobl angen cael asesiad gan weithwyr proffesiynol sydd wedi cael hyfforddiant arbenigol ar asesu ar gyfer awtistiaeth. Fel arfer, mae'r asesiadau'n cynnwys hanes manwl, arsylwadau a chasglu gwybodaeth gan un neu fwy o bobl sy'n adnabod y sawl sy'n cael ei asesu (e.e. rhiant). Mae llawer o bobl yn cael diagnosis o awtistiaeth yn ystod plentyndod, ond mae mwy o bobl yn ceisio asesiadau fel oedolion, yn rhannol oherwydd bod mwy o ymwybyddiaeth o'r sbectrwm awtistiaeth.

Os ydych chi'n ystyried atgyfeirio'ch hunan i gael asesiad diagnostig o awtistiaeth, neu os ydych chi'n weithiwr proffesiynol sy'n ystyried atgyfeirio ar ran rhywun, darllenwch y wybodaeth ganlynol. Mae'r wybodaeth yn dweud wrthych am feini prawf diagnostig awtistiaeth a'r broses asesu.

Meini prawf diagnostig:

• I wneud diagnosis o awtistiaeth, mae'n rhaid bod gan unigolyn anawsterau rhyngweithio cymdeithasol a chyfathrebu arwyddocaol ac ymddygiadau, diddordebau neu weithgareddau cyfyngedig ac ailadroddus – gweler y tabl isod am enghreifftiau o'r mathau o bethau gall pobl eu profi.
• Mae'n rhaid bod yr anawsterau hyn yn rhai gydol oes. Mae hyn yn golygu y byddant wedi dechrau yn ystod plentyndod.
• Mae angen i'r anawsterau hyn fod yn cael effaith ar agweddau lluosog ar eich bywyd (nid dim ond creu problemau mewn un sefyllfa).
• Dyma rai enghreifftiau. Nid oes angen i chi brofi pob un o'r anawsterau hyn, ond mae angen i chi brofi anawsterau ar draws y ddwy golofn:
   

Gwybodaeth am y broses:

• Ar hyn o bryd (Mehefin 2020), mae 12 mis o aros. Fodd bynnag, oherwydd y galw sylweddol ar asesiadau, mae'r amseroedd aros yn cynyddu felly gall y cyfnod aros fod yn hwy na 12 mis.
• Cyn yr asesiad, bydd dau holiadur cyn asesu'n cael eu dosbarthu i'w cwblhau gan y sawl sy'n cael ei asesu a chan rhywun sy'n adnabod ei adnabod yn dda.
• Mae'r asesiad yn cynnwys 1-2 apwyntiad gyda dau Glinigydd. Gallai'r asesiad llawn gymryd hyd at 5 awr.
• Nid yw llawer o bobl sy'n cael eu hatgyfeirio i'w hasesu yn bodloni'r meini prawf diagnostig, er bod ganddynt nodweddion/ymddygiadau sy'n gorgyffwrdd ag awtistiaeth. Rydym yn cydnabod y gall fod yn siomedig iawn i rai pobl os nad ydynt yn cael diagnosis. 

Os hoffech wneud cais am asesiad awtistiaeth ar ôl darllen y wybodaeth hon, llenwch y ffurflen atgyfeirio hon gan roi cymaint o wybodaeth ag y gallwch, a'i dychwelyd i'r Gwasanaeth Cyfun Awtistiaeth. Os oes angen help arnoch i lenwi'r ffurflen, rhowch wybod i ni. I weithwyr proffesiynol sy'n ystyried atgyfeirio i'r Gwasanaeth Cyfun Awtistiaeth, cyfeiriwch hefyd at ein llwybr diagnostig i gael rhagor o wybodaeth.