Mae ein tîm yn arloesi drwy gynnig gwasanaeth Apnoea Cwsg dan arweiniad ffisiolegydd, sy’n cynnwys ymgynghoriad a phrofion ar gyfer problemau anadlu sy’n gysylltiedig ag anhwylderau cysgu, a hefyd dadansoddiad o astudiaethau cwsg, gan wneud diagnosis a gweithredu ar ganlyniadau.
Rydym hefyd yn darparu gwasanaeth CPAP (Pwysedd Positif Parhaus yn y Llwybr Anadlu) ar gyfer y cleifion hynny sydd wedi cael diagnosis o Apnoea Cwsg Rhwystrol a gwasanaeth ASV (Auto Servo Ventilator) ar gyfer y rhai sydd wedi cael diagnosis o Apnoea Cwsg Canolog. Mae hyn yn cynnwys dechrau triniaeth ac apwyntiadau dilynol yn yr hirdymor.
Goruchwylir y gwasanaeth gan Dr Aneurin Buttress – Meddyg Anadlol
Ysgrifennydd: Angela Korsman — 029 2181 5024 neu Angela.Korsman@wales.nhs.uk
Mae apnoea cwsg yn gyflwr sy'n arwain at y nifer annormal o saib neu stoppages yn eich anadlu wrth gysgu. Gellir categoreiddio'r rhain yn apnoea cwsg rhwystrol (OSA) ac apnoea cwsg canolog (CSA).
Mae Apnoea Cwsg Rhwystrol yn digwydd pan fydd person yn stopio anadlu yn ystod ei gwsg oherwydd bod ei lwybr anadlu yn cwympo arno'i hun. Mae hyn yn atal yr aer rhag cyrraedd yr ysgyfaint gan gyflwyno fel teimlad tagu neu aflonyddwch. Efallai y bydd cwynion am chwyrnu uchel a chyfnodau o stopio anadlu yn cael eu nodi gan eich partner. Ar ôl cyfnod o amser, mae'r ymennydd yn eich deffro i gwsg ysgafn i adfer y llif aer oherwydd diffyg ocsigen yn y gwaed. Mae'r cwympo yn digwydd eto wrth i chi syrthio yn ôl i gwsg dyfnach ac mae'r cylch hwn yn digwydd trwy'r nos er efallai na fyddwch yn ymwybodol ohono.
Apnoea cwsg canolog oherwydd cyflwr meddygol sylfaenol sy'n effeithio ar y system nerfol (naill ai brain neu nerfau yn mynd i'r cyhyrau). Gall nifer o gyflyrau meddygol arwain at CSA gan gynnwys annormaleddau niwrolegol, craniowyneb, cyflyrau niwrogyhyrol neu anaf / abnormaledd yr ymennydd. Gall rhai meddyginiaethau hefyd atal gyriant anadlu gan arwain at apnoea cwsg canolog.
Beth sy'n achosi i'r llwybrau anadlu gwympo yn ystod cwsg?
Meinweoedd mawr yng nghefn y gwddf e.e. tonsils, uvula
Pa effeithiau y mae'n eu cael ar y dioddefwr?
Pa effeithiau mae'n eu cael ar iechyd?
Os na fyddwch yn derbyn triniaeth ar gyfer OSA mae mwy o debygolrwydd o:
Diagnosteg Apnoea Cwsg - Ocsimetreg dros nos ac Astudiaethau Cwsg Aml-Sianel
Ocsimetreg dros nos
Apnealink — taflen i gleifion, yfarwyddiadau fideo i gleifion ar sut i osod yr offer
Astudiaeth Cwsg Aml-Sianel/Nox — taflen i gleifion, cyfarwyddiadau fideo i gleifion ar sut i osod yr offer
Taflen i Gleifion Monitorau Cwsg
Triniaeth ar gyfer Apnoea Cwsg Rhwystrol
Rydym yn defnyddio CPAP (Pwysedd Positif Parhaus yn y Llwybr Anadlu ), APAP (Pwysedd Positif Awtomatig yn y Llwybr Anadlu) a BiPAP (Pwysedd Positif Dwy Lefel yn y Llwybr Anadlu) i drin Apnoea Cwsg Rhwystrol.
Taflen i Gleifion Cychwyn CPAP
Rydym yn defnyddio amrywiaeth o wneuthurwyr ar gyfer peiriannau a masgiau, gweler isod:
Llawlyfr y Claf Canllaw Gwybodaeth
Glanhau a Chynnal a Chadw - RHYBUDD! Tynnwch y plwg cyn glanhau
Bob dydd
Siambr y lleithydd (os yw lleithydd wedi'i osod)
Tynnwch siambr y lleithydd: I dynnu siambr y lleithydd o'r ddyfais, pwyswch y botwm i ddatgloi siambr y lleithydd ac ar yr un pryd, tynnwch siambr y lleithydd gan ddefnyddio'r handlen integredig. Rhowch siambr y lleithydd i ffwrdd o'r ddyfais a thynnwch y clip agor i fyny i ryddhau rhan uchaf y siambr. Gwagiwch y dŵr os bydd unrhyw ddŵr. Rinsiwch â dŵr glân. Gadewch iddi sychu trwy ddraenio, i ffwrdd o'r haul. Ail-osodwch siambr y lleithydd, unwaith y bydd yn sych. Llenwch ran waelod siambr y lleithydd, yna pwyswch i lawr ar y rhan uchaf i gau'r siambr a'i chloi. Rhowch siambr y lleithydd yn ôl ar y plât gwresogi, gyda ochr yr hinj tuag at y tu mewn i'r peiriant, a'i gwthio yn erbyn y ddyfais nes i chi glywed “clic”.
Bob wythnos
Siambr y lleithydd (os yw lleithydd wedi'i osod)
Tynnwch siambr y lleithydd fel uchod. Gwagiwch y dŵr os bydd unrhyw ddŵr. Glanhewch wahanol rannau'r siambr gyda dŵr cynnes a glanedydd ysgafn (e.e. defnyddiwch 3 diferyn o hylif golchi llestri wedi'i wanhau mewn dŵr). Rinsiwch yn drylwyr â dŵr i gael gwared ar unrhyw olion o lanedydd. Gadewch iddi sychu trwy ddraenio, i ffwrdd o'r haul. Ail-osodwch siambr y lleithydd, unwaith y bydd yn sych, fel uchod. Gellir glanhau gwahanol rannau siambr y lleithydd hefyd mewn peiriant golchi llestri (uchafswm tymheredd 70° C). Peidiwch â gadael dŵr llonydd yn y siambr er mwyn atal micro-organebau rhag datblygu.
Hidlydd golchadwy
Tynnwch y grid derbyn aer. Tynnwch yr hidlydd tuag atoch chi i'w dynnu. Golchwch yr hidlydd gyda dŵr llugoer a glanedydd ysgafn (e.e. defnyddiwch ddiferyn o hylif golchi llestri wedi'i wanhau mewn dŵr). Rinsiwch yn drylwyr â dŵr i gael gwared ar unrhyw olion o lanedydd. Sychu'r hidlydd: pwyswch yr hidlydd mewn lliain amsugnol glân, yna, gadewch iddo sychu'n llwyr i ffwrdd o’r haul. Ar ôl ei sychu, rhowch yr hidlydd yng nghefn y ddyfais a rhowch y grid derbyn aer yn ôl. Peidiwch â defnyddio hidlydd rhannol sych.
Bob mis
Dyfais
Glanhewch y tu allan i'r ddyfais gyda lliain llaith (rag, tywel papur) wedi'i chwistrellu gydag ychydig o ddŵr a diferyn o lanedydd ysgafn. Dylech gael gwared ag olion y glanedydd trwy ailadrodd y broses hon gyda lliain newydd, (rag, tywel papur) wedi'i wlychu ychydig â dŵr yn unig. Sychwch y ddyfais yn gwbl sych gyda lliain sych (rag, tywel papur). Ar ôl glanhau, archwiliwch y ddyfais a'r holl rannau i weld a oes difrod. Rhowch rhannau newydd yn lle’r rhai sydd wedi difrodi.
Hidlwyr
Ni ellir golchi'r hidlydd mân dewisol. Rhaid ei newid unwaith y mis neu fwy, os yw'n amlwg yn fudr. Dylech newid hidlwyr cyn gynted ag y cânt eu rhwygo neu eu staenio. Argymhellir newid yr hidlydd golchadwy bob 6 mis.
Lleithydd (os yw wedi'i osod)
Unwaith y bydd siambr y lleithydd wedi'i glanhau, gall y claf adael iddi socian am 15 munud mewn toddiant sy’n cynnwys 9 cyfaint o ddŵr ac un gyfaint o finegr gwyn. Rinsiwch yn drylwyr â dŵr i gael gwared ar unrhyw olion o finegr. Gadewch iddi sychu trwy ddraenio, i ffwrdd o'r haul. Pan fydd siambr y lleithydd wedi'i thynnu a'i gwagio, gellir glanhau'r plât gwresogi trwy ddilyn yr un broses lanhau â'r ddyfais. Ail-osodwch unwaith y bydd yn sych. Rhowch siambr y lleithydd yn ôl yn ei lle, fel uchod.
Fideos: Getting started with S.Box, How to easily open the S.Box humidifier chamber, Sefam Access mobile app – ap i olrhain eich cwsg
Llawlyfr: Sefam S.Box Patient Manual
Glanhau a Chynnal a Chadw - RHYBUDD! Tynnwch y plwg cyn glanhau
Bob dydd
Lleithydd (os yw lleithydd wedi'i osod)
Golchwch y tanc dŵr â llaw a’r sêl bob dydd neu ei olchi mewn peiriant golchi llestri, yn wythnosol. Gadewch i blât gwresogi’r lleithydd a'r dŵr oeri am oddeutu 15 munud cyn tynnu'r tanc dŵr. Cyn glanhau'r lleithydd, tynnwch y lleithydd o'r ddyfais therapi bob amser. Agorwch gaead y lleithydd gyda'r lifer rhyddhau a thynnwch y tanc dŵr o'r lleithydd. Gwagiwch unrhyw ddŵr sy'n weddill o waelod y tanc. Gwahanwch y sêl o'r tanc yn ofalus. Golchwch y tanc dŵr a'r sêl yn y peiriant golchi llestri (silff uchaf yn unig) neu mewn toddiant o ddŵr cynnes a glanedydd hylif ysgafn ar gyfer golchi dysglau. Defnyddiwch 1 llwy de (5 mililitr) o lanedydd golchi dysglau hylif fesul galwyn (3.8 litr) o ddŵr. Rinsiwch â dŵr yfed am o leiaf 1 munud. Archwiliwch y tanc dŵr a'r sêl i sicrhau ei fod yn amlwg yn lân. Sychwch ef eto yn llwyr gyda lliain wedi'i wlychu â dŵr os oes angen. Sychwch yn llwyr ar y top a'r gwaelod. Gadewch i'r tanc dŵr a'r sêl sychu'n llwyr yn yr aer. Archwiliwch y tanc dŵr a'r sêl i weld a oes difrod. Cyn defnyddio'r tanc dŵr, rhowch y sêl yn ôl i'r tanc, a'i lenwi â dŵr yfed heb fod yn uwch na'r llinell lenwi uchaf.
Bob pythefnos
Hidlydd
Codwch gaead yr hidlydd i fyny ac agor y caead. Tynnwch yr hen hidlydd allan. Rinsiwch yr hidlydd paill glas ailddefnyddiadwy o leiaf unwaith bob pythefnos a rhoi un newydd yn ei le bob chwe mis. Dylid rhoi hilydd newydd yn lle’r hidlydd tra-mân glas golau tafladwy ar ôl 30 noson o ddefnydd neu'n gynt os yw'n ymddangos yn fudr neu wedi cael ei ddifrodi. PEIDIWCH â rinsio'r hidlydd tra-mân. Peidiwch byth â gosod hidlydd gwlyb yn y ddyfais. Rhaid i chi sicrhau digon o amser sychu ar gyfer yr hidlydd. Rhowch yr hilydd newydd/glân yn ôl yn ochr y ddyfais therapi. Caewch ddrws yr hidlydd.
Bob mis
Dyfais
Sychwch y tu allan i'r ddyfais gyda lliain wedi'i gwlychu ychydig â dŵr a glanedydd ysgafn. Gadewch i'r ddyfais sychu'n llwyr cyn plygio'r cebl pŵer i mewn. Ar ôl glanhau, archwiliwch y ddyfais a'r holl rannau i weld a oes difrod. Rhowch rhannau newydd yn lle’r rhai sydd wedi difrodi.
Fideos: DreamStation Setup Without Humidifier, DreamStation Setup With Humidifier, Adjusting Humidification, Cleaning
Llawlyfr: DreamStation User Manual, DreamMapper - ap i olrhain eich cwsg
Glanhau a Chynnal a Chadw - RHYBUDD! Tynnwch y plwg cyn glanhau
Bob dydd
Lleithydd
Golchwch â llaw bob dydd. Gellir golchi tanc dŵr y lleithydd hefyd yn rhan uchaf y peiriant golchi llestri yn wythnosol. Pwyswch y botwm therapi i atal y llif aer, a chaniatáu i'r plât gwresogi a'r dŵr oeri. Pwyswch i lawr yn ysgafn ar yr ardal fylchog ar ben tanc dŵr y lleithydd i ddatgloi'r tanc o'r ddyfais. Gafaelwch yn rhan uchaf a gwaelod tanc dŵr y lleithydd a'i lithro allan oddi wrth y ddyfais. Tynnwch y caead trwy dynnu i fyny ar y tab caead wrth ddal gwaelod y tanc dŵr. Arllwyswch unrhyw ddŵr sy'n weddill a rinsiwch waelod y tanc dŵr. Golchwch danc dŵr y lleithydd (caead, gwaelod y tanc dŵr, a sêl y tanc dŵr) yn y peiriant golchi llestri (silff uchaf yn unig) neu mewn toddiant o ddŵr yfed cynnes a glanedydd golchi llestri hylif ysgafn (5 ml o sebon dysglau hylif fesul 3.8 litr o ddŵr cynnes) gan ddefnyddio brwsh blew meddal i gael gwared ar sylweddau sy'n glynu. Dylech drochi a rinsio bob eitem yn drylwyr ar wahân gyda dŵr yfed am un munud. Gadewch i bob rhan sychu yn yr aer. Archwiliwch danc dŵr y lleithydd i weld a oes arwyddion o ddifrod. Ail-osodwch sêl y tanc dŵr. I osod, rhowch y sêl i mewn i gefn gwaelod y tanc ac yna pwyswch y sêl i lawr nes ei fod yn gwbl sownd yng ngwaelod y tanc dŵr. Llithrwch danc dŵr y lleithydd yn ôl i'r ddyfais, gan ddefnyddio'r traciau ar waelod y tanc dŵr i’w alinio a’i gysylltu’n gywir. Sicrhewch ei fod wedi'i glicio yn ei le cyn bwrw ymlaen.
Fideos: DreamStation 2 Setup, DreamStation 2 Cleaning and Maintenance
Llawlyfr: DreamStation 2 User Manual, DreamMapper - ap i olrhain eich cwsg
Glanhau a Chynnal a Chadw - RHYBUDD! Tynnwch y plwg cyn glanhau
Bob dydd
Lleithydd
Gwagiwch y lleithydd bob dydd a'i sychu'n drylwyr gyda lliain glân, tafladwy. Gadewch iddo sychu allan o olau uniongyrchol yr haul a/neu wres. Gwiriwch y lleithydd: Dylech gael lleithydd newydd os yw'n gollwng neu os yw wedi cracio, wedi mynd yn gymylog neu'n dyllog. Dylech gael un newydd os yw'r sêl wedi cracio neu ei rwygo. Tynnwch unrhyw ddyddodion powdr gwyn gan ddefnyddio toddiant o un ran finegr cartref un rhan i 10 rhan o ddŵr.
Bob wythnos
Golchwch y lleithydd mewn dŵr cynnes gan ddefnyddio glanedydd ysgafn. Rinsiwch y lleithydd yn drylwyr a gadael iddo sychu allan o olau uniongyrchol yr haul a/neu wres. Sychwch y tu allan i'r ddyfais gyda lliain sych. Gellir golchi'r lleithydd mewn peiriant golchi llestri ar y cylch ‘delicate’ neu ‘glassware’ (silff uchaf yn unig). Ni ddylid ei olchi ar dymheredd uwch na 65ºC.
Bob chwe mis
Archwiliwch yr hidlydd aer a chael un newydd o leiaf bob chwe mis. Dylech gael un newydd yn amlach os oes unrhyw dyllau neu rwystrau gan faw neu lwch. Nid yw'r hidlydd aer yn olchadwy nac yn ailddefnyddiadwy.
Fideos: Airsense 10 Set up, My Air rhaglen we i olrhain eich cwsg
Llawlyfr: Airsense 10 Autoset
Masgiau
Mae gennym bolisi un masg y flwyddyn. Os oes angen masg sbâr arnoch at ddibenion glanhau neu deithio, prynwch eich un eich hun yn breifat.
Ar ôl ei sefydlu, mae eich gweithdrefn ddilynol yn dibynnu ar eich statws gyrru, os ydych yn yrrwr mae'n ofynnol yn ôl y gyfraith i chi gael eich adolygu o leiaf unwaith bob 3 blynedd, fodd bynnag bydd angen adolygu'r rhai sydd â thrwydded grŵp 2 yn flynyddol - Driver and vehicle licensing agency DVLA
Rydym yn defnyddio ASV (Autoservo Ventilators) ar gyfer trin Apnoea Cwsg Canolog.
Gweler pwynt 2 (Therapi CPAP) uchod am ganllawiau ar osod a chynnal a chadw masgiau.
Byddwch yn parhau i fod o dan oruchwyliaeth dilynol hirdymor y gwasanaeth Cwsg Apnoea, ac ar ôl ei sefydlu byddwn yn anelu at eich gweld unwaith y flwyddyn.
Os byddwch yn dod yn glaf mewnol, bydd angen i chi fynd â'ch dyfais APAP/CPAP/ASV gyda chi i'r ysbyty, neu ofyn i aelod o'r teulu neu ffrind ddod ag ef i chi. Dylech barhau i hunan-reoli eich therapi.
Os oes angen cymorth arnoch, cysylltwch â'r adran ar — LLINELL GYMORTH CYSGU 029 2182 5806 neu E-BOST: sleephelp.cav@wales.nhs.uk
Ffynonellau defnyddiol eraill