Deddf Iechyd Meddwl

Mae Deddf Iechyd Meddwl 1983 (MHA) yn ddarn o ddeddfwriaeth y llywodraeth sy'n hysbysu pobl sydd ag anhwylderau iechyd meddwl, beth yw eu hawliau cyfreithiol gan gynnwys sut y gellir eu trin.

Mae'r isod yn ymdrin â'r meysydd allweddol ynghylch MHA, gyda dolen ar waelod y dudalen i weld y ddeddfwriaeth yn llawn.

Adrannau:

Adran 2 — cadw rhywun ar gyfer asesiad am hyd at 28 o ddiwrnodau. Ddim yn adnewyddadwy, ar ddiwedd y 28 diwrnod, rhaid i RC naill ai rhyddhau yr adran neu rhaid cwblhau cais am adran 3. Hawl i apelio i Dribiwnlys a Rheolwyr Ysbytai

Adran 3 — cadw rhywun ar gyfer triniaeth am hyd at 6 mis a gellir ei hadnewyddu am 6 mis arall, yna bob blwyddyn. Hawl i apelio i Dribiwnlys a Rheolwyr Ysbytai.

Adran 4 — cadw rhywun ar gyfer asesiad mewn argyfwng am hyd at 72 awr. Gellir ei drosi i adran 2 o fewn yr amserlen honno. Dim hawl i apelio i Dribiwnlys na Rheolwyr Ysbyty.

Adran 5 - mae 5 (2) yn bŵer dal gan feddygon am hyd at 72 awr oherwydd bod y claf mewn perygl pe bai'n gadael yr ysbyty. Mae wedi'i indentio i roi amser i drefnu asesiad MHA llawn. Mae 5 (4) yn bŵer dal gan nyrsys am hyd at 6 awr oherwydd bod claf mewn perygl pe bai'n gadael yr ysbyty ac nad oes meddyg ar gael ar unwaith i gwblhau 5 (2). Nid oes gan y naill na'r llall hawl i apelio i'r Tribiwnlys na Rheolwyr Ysbyty.

Gorchymyn Triniaeth Gymunedol (CTO) — yn agored i gael eu cadw yn y gymuned gyda'r pŵer i’w galw yn ôl am hyd at 6 mis a gellir ei adnewyddu am 6 mis arall, yna bob blwyddyn.  Hawl i apelio i Dribiwnlys a Rheolwyr Ysbytai

Heddlu:

135 (1) — gwarant gan yr heddlu i fynd i mewn i fangre breifat er mwyn dod ag unigolyn i fan diogel at ddiben asesiad MHA.

135 (2) — gwarant gan yr heddlu i fynd i fangre breifat er mwyn dod â chlaf sy'n agored i gael ei gadw o dan yr MHA yn ôl i'r ysbyty.

136 — pŵer yr heddlu i symud unigolyn yr ymddengys i gwnstabl ei fod yn dioddef o anhwylder meddwl a bod angen gofal neu reolaeth arno ar unwaith, caiff y cwnstabl, os yw'n credu bod angen gwneud hynny er budd y person hwnnw neu er mwyn amddiffyn personau eraill, ei symud o unrhyw fan ar wahân i breswylfa breifat lle mae'r person hwnnw neu unrhyw berson yn byw neu unrhyw iard, gardd ac ati a ddefnyddir mewn cysylltiad â'r breswylfa honno, a mynd â’r unigolyn i fan diogel at ddibenion asesiad MHA.

Cydsyniad/capasiti:

Meddyginiaeth — gall rhai cleifion sy'n cael eu cadw gael eu meddyginiaethu gyda'u caniatâd neu hebddo. Pan gânt eu derbyn i'r ysbyty am y tro cyntaf, gall cleifion gael eu meddyginiaethu am 3 mis heb eu caniatâd. Ar ôl 3 mis, mae arnom angen tystysgrif yn ei lle sy'n nodi bod ganddynt naill ai alluedd a'u bod yn cydsynio, bod ganddynt alluedd ac yn gwrthod cydsynio neu nad oes ganddynt alluedd i gydsynio.

Mae mynediad llawn i Ddeddf Iechyd Meddwl 1983 ar gael yma: Tabl Cynnwys Deddf Iechyd Meddwl 1983