Endometriosis y llwybr wrinol/y bledren

Gall endometriosis effeithio ar y llwybr wrinol mewn sawl ffordd amrywiol, ac ar y bledren yn fwyaf cyffredin. Gall hadau/dyddodion arwynebol endometriosis gael eu lleoli ar leinin y god grothol bothellog (yr ardal uniongyrchol dros y bledren a'r groth). Yn achlysurol, gall nodiwlau sy'n treiddio'n ddwfn dyfu i mewn i'r bledren ac ymwthio i'w wal yn rhannol neu'n llwyr. Mae potensial i endometriosis gynnwys yr wreterau (tiwbiau sy'n cysylltu'ch arennau â'ch pledren) pan fydd y nodiwlau wedi'u lleoli ar wal ochr y pelfis. Gall nodiwlau sy'n treiddio'n ddwfn dyfu o gwmpas yr wreter, gan achosi iddo gulhau. Gall unrhyw gulhau'r wreter ymyrryd â llif wrin. Bydd wrin yn casglu uwchlaw'r cyfyngiad gan achosi rhwystr a all, yn ei dro, ddinistrio gweithrediad yr aren ar yr ochr honno. Os bydd y rhwystr yn datblygu'n araf (dros flynyddoedd), gall ddinistrio'r aren heb unrhyw symptomau clinigol. Yna, yr enw ar hyn yw 'colled fud yr aren’.

Sut mae endometriosis y bledren yn digwydd ac a all effeithio ar yr arennau neu ar y tiwbiau o'r arennau i'r bledren (yr wreterau)?

Er nad ydym yn gwybod yn gywir pa mor aml mae endometriosis y bledren yn digwydd, mae'n gymharol anghyffredin. Mae'r rhan fwyaf o endometriosis y tu allan i'r bledren a gellir cael gwared arno'n gymharol hawdd trwy dorri allan leinin mewnol y bledren heb wneud twll yn y bledren, a hynny trwy lawdriniaeth twll clo. Yn anaml, mae endometriosis yn treiddio'n ddwfn i'r bledren. Mae hyn yn golygu nad yw'r endometriosis ar y tu allan i'r bledren yn unig, ond mae'n treiddio trwy'r trwch cyfan ac mae i'w weld ar y tu mewn i'r bledren. Gellir gwneud diagnosis o hyn trwy laparosgopi (llawdriniaeth twll clo trwy eich botwm bol) a/neu gyda chamera ffeibr optig bach iawn sy'n gallu edrych y tu mewn i'ch pledren trwy'r wrethra (agoriad y bledren o'r tu allan).