Wythnos Gwyddor Gofal Iechyd 2024
11 Mawrth 2024
Yr wythnos hon, rydym yn dathlu’r gweithlu gwyddor gofal iechyd gwych sydd gennym o fewn Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro. Mae gwyddor gofal iechyd yn cynnwys 50 o wahanol arbenigeddau, ac mae wedi chwarae rhan ganolog yn y GIG dros y 75 mlynedd diwethaf wrth wneud diagnosis, trin ac atal clefydau yn ein poblogaeth. Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro yn achub ar y cyfle hwn i daflu goleuni ar rai cydweithwyr a sut mae eu gwaith gwych yn effeithio ar y gofal a ddarperir i’n cleifion.
Dyma Dylan
Niwroffisiolegydd
“Mewn niwroffisioleg glinigol, ein rôl ni yw canfod a monitro gweithgaredd trydanol sy'n tarddu o'r systemau nerfol canolog ac ymylol.
Rydym yn wasanaeth hanfodol i ddioddefwyr epilepsi, gan ddarparu profion EEG prydlon a chywir, a helpu i roi diagnosis ynghylch trawiadau a hyd yn oed lleddfu’r cyflwr. Mae ein rôl yn ymestyn i'r system nerfol ymylol mewn astudiaethau dargludiad nerfau, lle gallwn ddarparu profion yr un diwrnod a diagnosis o gyflyrau poenus sy'n effeithio ar fywyd fel syndrom twnnel carpal neu niwropathïau nerf y penelin.
Rydym hefyd yn gyfranwyr pwysig at ofal sy’n canolbwyntio ar y claf ar sail claf mewnol, yn enwedig o fewn Unedau Gofal Critigol, gan helpu i reoli cleifion a allai brofi trawiadau is-glinigol fel rhan o’u coma.”
Dyma Holly
Technolegydd Clinigol, Ffiseg Feddygol
“Fy enw i yw Holly Sneddon ac rwy’n Dechnolegydd Clinigol ym maes Ffiseg Feddygol yn Ysbyty Athrofaol Cymru (YAC). Fy ngradd israddedig oedd BSc Gwyddor Gofal Iechyd mewn Meddygaeth Niwclear.
Rwy'n gweithio mewn gwahanol feysydd ledled Ysbyty Athrofaol Cymru sy'n gysylltiedig â gofal cleifion, ac rwy’n ymwneud yn bennaf â sganio o fewn Meddygaeth Niwclear ar gyfer camera Gama a delweddu PET/CT. Delweddu swyddogaethol yw Meddygaeth Niwclear, sy'n cynnwys chwistrellu cynhyrchion fferyllol ymbelydrol i mewn i gleifion sydd wedi’u targedu at organau / systemau penodol i bennu eu swyddogaeth.
Fel Technolegydd Clinigol rwyf hefyd yn gweithio yn yr adran radiofferylliaeth mewn Ffiseg Feddygol, lle gwneir y pigiadau ymbelydrol. Mae'r ymchwiliadau'n ymwneud yn bennaf ag oncoleg ac yn hynod bwysig wrth gynllunio triniaeth cleifion.
Gellir defnyddio meddygaeth niwclear hefyd at ddibenion eraill fel isgemia cardiaidd, systemau arennol, gweithrediad yr afu a llawer mwy! Rwy'n mwynhau fy rôl gymaint, penderfynais gwblhau MSc mewn Meddygaeth Niwclear. Rwy’n falch o fod yn Dechnolegydd Clinigol a helpu cleifion yw fy mhrif nod a dyna fydd fy mhrif nod bob amser.”
Dyma Amy
Ymarferydd Gwyddonydd Gofal Iechyd, Ffiseg Ymbelydredd nad yw'n Ïoneiddio, Ffiseg Feddygol a Pheirianneg Glinigol
“Mae'r defnydd diagnostig a therapiwtig o beiriannau uwchsain ledled gofal iechyd yn helaeth ac yn amrywiol. Fel dull nad yw'n ïoneiddio o archwiliad a thriniaeth glinigol, ystyrir bod uwchsain yn opsiwn diogel ar y cyfan. Fodd bynnag, mae pob triniaeth feddygol yn cyflwyno risg fach o niwed i gleifion.
Mae fy rôl fel Technolegydd Clinigol (Ymarferydd Gwyddonydd Gofal Iechyd) yn yr adran Ffiseg Feddygol a Pheirianneg Glinigol yn Ysbyty Athrofaol Cymru, yn darparu'r profion Sicrwydd Ansawdd (SA) ar systemau uwchsain ledled Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro.
Trwy ddefnyddio sawl rhith sy'n cyfateb i feinwe, rwy'n profi unffurfiaeth ac allbwn gweledol y sganiwr a'r troswyr. Mae profion QA yn cael eu cynnal ar gomisiynu offer newydd, fel mater o drefn neu ar ôl i waith atgyweirio gael ei wneud.”
Dyma Savannah
Gwyddonydd clinigol anadlol a chwsg dan hyfforddiant
Rwy'n wyddonydd clinigol anadlol a chwsg dan hyfforddiant ar fy mlwyddyn gyntaf, mae hon yn rhaglen hyfforddi lefel meistr 3 blynedd a ariennir gan yr Ysgol Genedlaethol Gwyddor Gofal Iechyd. Rwy'n mwynhau cynnal profion gweithrediad yr ysgyfaint ar gleifion a'u hyfforddi i gyflawni eu canlyniadau gorau. Rwyf hefyd yn chwarae rhan allweddol wrth wneud diagnosis a thrin apnoea cwsg rhwystrol. Mae hyn yn galluogi cleifion i gael cwsg gwell, gan ganiatáu i mi chwarae rhan ddylanwadol ym mywydau cleifion.
Fel rhan o fod yn hyfforddai, rydw i'n dysgu'r theori y tu ôl i'r profion rwy'n eu perfformio yn gyson sy'n fy helpu i dyfu fel gwyddonydd a darparu'r gofal gorau i'm cleifion.
Dyma dîm y Labordy Elfennau Hybrin
Mae’r defnydd o sbectrometreg màs yn y labordai wedi gwella cywirdeb ac ystod y profion y gellir eu cyflwyno i ofal cleifion yng Nghaerdydd a’r Fro.
Mae’r Labordy Elfennau Hybrin yn Ysbyty Athrofaol Cymru yn defnyddio Sbectrometreg Màs Plasma wedi’i Gyplu’n Anwythol i ddadansoddi gwaed, plasma ac wrin i brofi am fetelau hanfodol a metelau nad ydynt yn hanfodol. Gellir dadansoddi metelau maethol gan gynnwys copr, seleniwm a sinc, ar yr un pryd ar un sampl yn unig gan glaf. Mae hyn yn galluogi'r clinigwr i gael gwybod yn gyflym os canfuwyd diffyg yn yr elfen faethol fel y gall ddechrau triniaeth arall. Mae’r labordy hefyd yn mesur Metelau Trwm gan gynnwys Plwm, Mercwri, Arsenig a Thallium ar yr un pryd ar un sampl gwaed neu wrin cyfan i wirio am achosion posibl gwenwyno, ynghyd â sganio ehangach o’r ystod màs ar gyfer metelau ychwanegol pan nad yw achos y symptomau yn hysbys.
Dyma’r tîm Tocsicoleg
Yn y Labordy Tocsicoleg, mae Sbectrometreg Màs Cywir Cydraniad Uchel wedi'i chyflwyno'n ddiweddar yn y labordy ar gyfer dadansoddi achosion o gamddefnyddio cyffuriau mewn wrin. Mae'r dechnoleg newydd hon yn galluogi'r clinigwr i wybod pa gyffur penodol sydd wedi'i ganfod yn yr wrin o'i gymharu â'r dosbarth o gyffuriau yn unig cyn defnyddio sbectrometreg màs. Roedd y labordy hefyd yn gallu cyflwyno dadansoddiadau newydd oherwydd cyfyngiadau canfod gwell ar gyfer offer newydd fel Fentanyl. Mae'r dechnoleg hefyd yn ei gwneud hi'n haws ychwanegu cyffuriau newydd at y panel safonol o brofion pan gânt eu gweld ar y farchnad gyffuriau, yn ddiweddar fe wnaethom ychwanegu Pregabalin a Gabapentin. Mae hyn yn galluogi clinigwyr sy'n gofalu am y cleifion i benderfynu'n llawn ar y niwed posibl i gleifion a chynnig cyngor gwell wedi'i dargedu ar leihau niwed. Mae gwyddonwyr gofal iechyd yn gweithio i ddatblygu'r gwaith o brofi'r cyffur newydd ar y sbectromedr màs cywir ac wedyn yn dilysu'r profion i safonau rhyngwladol gan sicrhau canlyniad cywir i'r clinigwr.
Dyma Johanna
Cwnsela Genomig
Mae cwnsela genomig yn rôl hynod ddiddorol sy’n cynnwys gweithio gyda chleifion i’w helpu nhw a'u teuluoedd i ddeall rôl geneteg mewn afiechyd, a goblygiadau hyn i'w hiechyd corfforol a meddyliol. Rydym hefyd yn gweithio i addysgu gweithwyr gofal iechyd proffesiynol eraill a'r cyhoedd ar y pwnc hwn.
Yn y clinig, rydym yn casglu ac yn asesu hanes teulu, yn esbonio opsiynau profi genetig ac yn cyfeirio at lwybrau cymorth, i rymuso cleifion a’u galluogi i wneud penderfyniadau gwybodus. Rydym hefyd yn gweithio o fewn timau amlddisgyblaethol i ddehongli canlyniadau genetig ac asesu'r risg o glefydau, gan gydlynu gofal cyfannol sy'n canolbwyntio ar y claf i reoli ac atal clefydau; yn unol â chenhadaeth BIPCAF o “ofalu am bobl, a chadw pobl yn iach”.
Dyma Lois
Gwyddonydd Clinigol cofrestredig HCPC a Phennaeth Gwasanaethau Ffisioleg Anadlol
"Mae fy rôl yn cynnwys cynnal profion Ymarfer Cardiopwlmonaidd a Chlinigau Apnoea Cwsg Cymhleth dan arweiniad Gwyddonwyr.
Mae fy rôl yn cynnwys arwain tîm o 22 o Wyddonwyr Clinigol, Gwyddonwyr Clinigol dan Hyfforddiant, Ffisiolegwyr, Ffisiolegwyr cynorthwyol a staff gweinyddol, i ddarparu ystod o Ddiagnosteg a Therapïau Anadlol o ansawdd uchel i gleifion o fewn gofal eilaidd a’r gymuned.
Rydym wedi ein lleoli yn Ysbyty Athrofaol Llandochau, ond mae gennym safleoedd cymunedol hefyd yn Hyb Llesiant Maelfa, Ysbyty Dewi Sant, Clinig Broad Street (Y Barri) a Chanolfan Iechyd y Bont-faen, yn unol â’r fenter ‘Llunio ein Llesiant i’r Dyfodol’.
Mae fy rôl glinigol yn cynnwys cynnal profion Ymarfer Cardiopwlmonaidd a Chlinigau Apnoea Cwsg Cymhleth dan arweiniad Gwyddonwyr."
Dyma Ian
Prif Dechnolegydd Clinigol/Pennaeth Dros Dro y Gwasanaethau Technegol
"Rwy’n Brif Dechnolegydd Clinigol/Pennaeth Dros Dro y Gwasanaethau Technegol ac rwyf wedi gweithio ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro ers dros 19 mlynedd.
Rwy’n ymateb i alwadau sy’n ymwneud â chleifion sydd angen cymorth anadlu yn y gymuned, rhai yn ddibynnol ar beiriannau anadlu. O ganlyniad, gall datrys problemau gydag offer y tu allan i oriau, pan mai’r opsiwn arall fyddai i’r claf fynd i’r ysbyty, fod yn werth chweil iawn.
Os gallwn osgoi ymweliadau pellach, diangen, ar adeg pan fydd adnoddau ysbytai dan bwysau difrifol, caiff hyn ei groesawu gan y claf a’r Bwrdd Iechyd fel ei gilydd. Mae cleifion yn aml yn ddiolchgar iawn am ein cefnogaeth ac rwy’n cael fy nghysuro gan y ffaith y byddwn yn hapus i’m teulu gael yr un lefel o wasanaeth."
Dyma Ed
Pennaeth Peirianneg Glinigol a Chyfarwyddwr Cynorthwyol Dros Dro Therapïau a Gwyddor Gofal Iechyd
"Gyda dros 21 mlynedd o brofiad yn BIP Caerdydd a’r Fro, rwy’n gweithio o fewn yr adran, gan gysylltu â thimau Caffael, staff Clinigol, Cynllunio a Chyllid i sicrhau bod gwasanaethau i gleifion yn cael eu cynnal yn ddidrafferth.
Rwy’n mwynhau gweld staff yn datblygu ac yn darparu arweinyddiaeth i alluogi eraill i gyrraedd eu llawn botensial. Rwyf hefyd wrth fy modd yn gweithio fel tîm i sicrhau bod ein hasedau ffisegol yn cael eu rheoli’n effeithiol."