Tîm Methiant Coluddol a Chymorth Maeth Caerdydd

Mae Tîm Methiant Coluddol a Chymorth Maeth Caerdydd (NST) yn Ysbyty Athrofaol Cymru (YAC) yn ganolfan arbenigol sy'n ymroddedig i asesu a rheoli cleifion â methiant coluddol difrifol. Mae ein staff yn gweithio'n galed i ddarparu gofal yn unol â'n gwerthoedd 'bod yn garedig ac yn ofalgar, parchus, ymddiriedaeth ac uniondeb a chyfrifoldeb personol' er mwyn sicrhau eich bod yn cael profiad cadarnhaol drwy gydol eich arhosiad a bod y gofal rydych yn ei dderbyn yn ddiogel ac yn effeithiol.

Sefydlwyd y gwasanaeth gyntaf ym 1998 i ddarparu Cymorth Parenterol (PS) i gleifion mewnol â methiant coluddol tymor byr. Roedd yn ofynnol i gleifion â methiant coluddol difrifol a oedd angen PS tymor hir deithio 4-5 awr i ganolfannau arbenigol yn Lloegr. Byddai'r canolfannau arbenigol hyn yn rhoi hyfforddiant i gleifion er mwyn caniatáu iddynt fyw'n annibynnol gartref. Roeddent hefyd yn ymgymryd ag unrhyw lawdriniaeth arbenigol oedd yn ofynnol pan nad oedd modd gwrthdroi’r methiant coluddol.

Yn 2001, ar ôl sefydlu ein gwasanaeth roeddem o'r diwedd yn gallu dechrau hyfforddi a rhyddhau ein cleifion Cymorth Parenterol Gartref (HPS) oedd â methiant coluddol difrifol. Arweiniodd hyn at gael ei gydnabod fel gwasanaeth a ariennir yn ganolog i gleifion sydd angen HPS. Yn 2005, comisiynwyd ein contract cwmni gofal iechyd i alluogi mwy o gleifion â methiant coluddol i gael eu hyfforddi i fyw gartref yn annibynnol.

Fel yr unig ganolfan HPS yng Nghymru rydym yn falch o allu darparu gofal a maeth i gleifion ledled y De, Canolbarth, Gorllewin a Dwyrain Cymru. Hyd yma rydym wedi cael dros 360 o gleifion sy'n byw yn annibynnol yng Nghymru gyda HPS.

Oherwydd gwaith caled ac ymroddiad ein tîm i sefydlu'r gwasanaeth hwn, gwnaethom ennill gwobr Tîm Gastroenteroleg y Flwyddyn BMJ ar gyfer y flwyddyn 2015. Mae hon yn wobr fawreddog ac mae'n amlygu pa mor bwysig yw ein gwaith i'n cleifion. Gallwch ddarllen sylwadau'r beirniaid yma —

Beth wnaethon nhw: Mae angen bwydo parenterol ar gleifion sy'n dioddef methiant coluddol, gan gyflwyno maetholion yn fewnwythiennol i wneud iawn am fethiant y broses dreulio arferol. Gellir gwneud hyn gartref, unwaith y bydd cleifion yn cael eu hyfforddi yn y dechneg. Ond yng Nghymru yn y 1990au, nid oedd hyfforddiant o'r fath ar gael oni bai bod cleifion yn fodlon teithio naill ai i Lundain neu i Salford. Comisiynodd tîm ym Mwrdd Iechyd Caerdydd a'r Fro, gan ddechrau yn 2004, wasanaeth ar gyfer hyfforddiant mewn maeth parenterol gartref ar gyfer cleifion Cymru. Pan ddechreuodd y gwasanaeth, roedd 22 o gleifion yng Nghymru ar faeth parenterol gartref - erbyn hyn mae 106.

“Mae hyfforddiant yn hanfodol oherwydd os nad ydych yn defnyddio'r dechneg ddi-haint lawn rydych chi'n cael twymyn ac mae'n rhaid eich rhuthro i'r ysbyty,” meddai Dr Barney Hawthorne, y gastroenterolegydd ymgynghorol a gadeiriodd y grŵp sy'n gyfrifol am gomisiynu'r gwasanaeth newydd. “A phob tro y mae'n rhaid rhoi llinell newydd i mewn, rydych chi'n wynebu risg o ddifrod i'r gwythiennau mawr.”

Bu'r cynllun yn llwyddiant, gyda chyfraddau isel o haint, cyfartaledd o 0.43 o heintiau sy'n gysylltiedig â chathetr fesul 1000 o ddiwrnodau cleifion. Mae boddhad cleifion yn uchel, gyda 97% yn falch gyda'r hyfforddiant a gawsant, ac mae'r costau'n is na phan oedd yn rhaid anfon cleifion i Loegr am hyfforddiant.

Sylwadau'r Beirniaid: Y peth mwyaf trawiadol yw grymuso cleifion i fod yn hyderus wrth reoli eu gofal llinell eu hunain ar gyfer TPN. Ar ôl eu rhyddhau o'r ysbyty, mae 85% o bobl yn annibynnol mewn gofal llinell (o'i gymharu â 27.5% yn genedlaethol).

Gwaith tîm ardderchog gydag ymagwedd amlddisgyblaethol ymroddedig a'r effaith ar gleifion yw'r hyn sydd wedi creu argraff arnom am yr ymyrraeth hon. Gwasanaeth gwych i boblogaeth Cymru gyda data boddhad cleifion da iawn, sepsis llinell isel a chyfran uchel iawn o gleifion ar ofal llinell annibynnol.

Roedd y tîm cryf wedi creu argraff arnom, roeddent yn gweithio'n dda gyda'i gilydd gyda hyfforddiant a mentoriaeth gref ac roedd cleifion yn ymdopi’n wych.

Beth yw Methiant Coluddol?

Mae’r coluddyn yw helpu i amsugno maetholion (y coluddyn bach) a hylifau (y coluddyn mawr). Mae methiant coluddol yn gyflwr prin sy'n digwydd pan nad yw'r coluddion yn gallu amsugno'r maetholion a'r hylifau sydd eu hangen arnynt i oroesi. Os na chaiff ei drin, dros amser gall hyn arwain at ddiffyg maeth a dadhydradu.

Cliciwch ar y dolenni isod i glywed mwy am ein gwasanaeth a sut y gallwn eich cefnogi —