Mae’r Nyrs Glinigol Arbenigol Sarah Finch wedi’i choroni’n Arwr Iechyd ar gyfer mis Ebrill am y gofal tosturiol y mae’n ei roi i gleifion â Chlefyd Cynhenid y Galon Oedolion (ACHD) – er y byddai Sarah ei hun yn dadlau mai dim ond rhan o’r swydd yw hyn i gyd.
Mae Sarah Finch wedi bod yn aelod o dîm Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a’r Fro ers dros 20 mlynedd, ers cymhwyso fel nyrs yn 2003. Fel myfyriwr, datblygodd angerdd am gardioleg ac ers hynny mae wedi cyflawni rolau amrywiol yn yr adran, gan arbenigo am y degawd diwethaf fel nyrs Arbenigol Clefyd Cynhenid y Galon Oedolion.
“Mae Clefyd Cynhenid y Galon yn gyflwr rydych chi wedi'ch geni ag ef,” eglura Sarah. “Mae’n effeithio ar tua un o bob 125 o fabanod, ychydig o dan 1% o’r gyfradd genedigaethau. Mae'n gyflwr gydol oes felly anaml y byddwn yn rhyddhau cleifion gan ein bod yn gwybod y gall cymhlethdodau a heriau hirdymor godi.
“Rydym yn cefnogi pobl wrth iddynt bontio i wasanaethau oedolion, pan fyddant yn mynd trwy'r coleg, yn gwneud dewisiadau bywyd - penderfyniadau gyrfa neu ynghylch cynllunio teulu ac yna wrth iddynt fynd yn hŷn ac ar ddiwedd eu hoes. Rydym yno fel pwynt cyswllt gydol eu hoes.
“Fel nyrsys, rydyn ni'n dod i adnabod ein cleifion a'u teuluoedd yn anhygoel o dda. Rydych chi'n meithrin y berthynas agos honno, sy'n hanfodol bwysig ar adegau pan fo cymhlethdodau neu bryderon."
Enwebwyd Sarah gan Natalie Dean, y mae ei gŵr, Christopher, yn glaf ACHD. Yn ddiweddar, wynebodd heriau iechyd sylweddol a bu cefnogaeth Sarah yn hynod o bwysig i'r cwpl. Dywedodd Natalie: “Cefnogodd Sarah nid yn unig fy ngŵr ond fi fy hun trwy gyfnod anoddaf ein bywydau. Mae hi'n mynd gam ymhellach yn barhaus i roi cefnogaeth ym mhob ffordd posibl.
“Roeddem yn cael newyddion drwg dro ar ôl tro ac roedd Sarah yno bob cam o’r ffordd ac mae wedi ein cefnogi pryd bynnag yr oedd ei angen arnom. Mae hi wedi eistedd gyda mi y tu allan yn yr oerfel rhewllyd ar lan y llyn, yn siarad am bopeth ac yn gwrando ar fy mhryderon ar ôl iddi eistedd gyda fy ngŵr ar y ward yn gwneud yr un peth.”
Pan ofynnwyd iddi am ei chymhelliant i fynd ‘gam ymhellach’, atebodd Sarah: “Dydw i ddim yn ei weld fel mynd gam ymhellach. Rwyf bob amser yn darparu gofal ar gyfer fy nghleifion yn yr un ffordd ag y byddwn yn disgwyl i'm teulu gael eu trin. Pan fydd pobl yn wynebu amseroedd heriol, ansicr a brawychus iawn, os gallwn ni fod yno i wneud gwahaniaeth, rwy’n meddwl ei fod yn rhan hanfodol o’r swydd.”
“Rwy’n dod i’r gwaith, fel pawb ym maes gofal iechyd rwy’n gobeithio, i wneud gwahaniaeth ac i gael effaith gadarnhaol. Os gallaf wneud hynny, nid wyf yn ei weld o reidrwydd fel mynd gam ymhellach. Rwy’n falch fy mod wedi gallu bod yno i gefnogi Natalie a Chris, oherwydd rwy’n gobeithio pe bawn i yn y sefyllfa honno y byddai gan rywun yr un gallu i fy nghefnogi i.”
Dywedodd Natalie: “Mae hi mor ddeallus, cyfeillgar, hawdd mynd ati. Mae gwên a phositifrwydd Sarah yn gwneud i chi deimlo'n dawel eich meddwl cyn gynted ag y byddwch yn ei gweld. Mae hi’n fenyw anhygoel, ysbrydoledig ac yn haeddu’r wobr hon yn aruthrol.”
Mae Sarah yn canmol ei thîm am ei galluogi i allu darparu’r gofal i Christopher a Natalie: “Ni fyddwn yn gallu darparu’r lefel honno o ofal pe na bai’r tîm y tu ôl i mi, yn dal i ateb y ffôn, mynychu clinigau a gwneud yr agweddau pwysig iawn eraill ar y rôl. Roeddwn i'n gallu bod y person hwnnw i Natalie a Chris, ond efallai mai aelod arall o'r tîm fyddai'r person hwnnw ar gyfer claf gwahanol mewn sefyllfa wahanol. Mae'n waith tîm mewn gwirionedd. Mae gennym dîm amlddisgyblaethol mor ofalgar, tosturiol a chefnogol ac maent yn wych i weithio gyda nhw”.
“Gyda Chlefyd Cynhenid y Galon a chardioleg yn gyffredinol, rydych chi'n dysgu rhywbeth newydd bob dydd. Mae yna bob amser ddatblygiadau newydd, technolegau newydd. Mae dros 40 o wahanol gyflyrau cynhenid y galon. Mae rhai ohonynt yn syml iawn ond mae rhai yn hynod gymhleth o ran sut rydym yn trin ac yn gofalu am gleifion. Mae'n newid ac yn esblygu drwy'r amser, sy'n wirioneddol gyffrous. Rydyn ni bob amser yn gwneud pethau newydd ac yn arloesi o fewn y tîm. Rydw i wedi bod yn gwneud y rôl bron i 10 mlynedd bellach ac mae’n dal i deimlo’n ffres.”
Mae’r wobr Arwr Iechyd yn cael ei noddi’n garedig gan Park Plaza Caerdydd a bydd Sarah yn derbyn triniaeth sba.
Ydych chi'n adnabod aelod o staff sydd wedi mynd gam ymhellach i ddarparu gofal rhagorol? Dywedwch ddiolch trwy eu henwebu fel Arwr Iechyd!