27 Hydref 2023
Mae Diwrnod Strôc y Byd yn cael ei gynnal bob blwyddyn ar 29 Hydref, ac mae’n tynnu sylw at un o brif achosion marwolaeth nid yn unig yng Nghymru ond ledled y byd.
Mae strôc – a elwir hefyd yn glefyd serebro-fasgwlaidd – yn digwydd pan fydd cyflenwad gwaed i’r ymennydd yn cael ei atal, sydd yn ei dro yn arwain at niwed i gelloedd yr ymennydd. Gall effeithiau strôc amrywio o berson i berson, ond yn dibynnu ar ba ran o’r ymennydd sy’n stopio derbyn cyflenwad o waed, gall effeithio ar symudedd, lleferydd a hyd yn oed y ffordd rydych chi’n meddwl.
Strôc yw’r pedwerydd o brif achosion marwolaeth yn y DU ac yn drist iawn, prif achos anabledd. Bob blwyddyn, mae tua 7,000 o bobl ledled Cymru yn cael eu derbyn i’r ysbyty oherwydd strôc ac mae 1,900 o bobl yn colli eu bywydau.
Fodd bynnag, gall ei ganfod a’i drin yn gynnar leihau’r risg o niwed parhaol yn sylweddol ac mae dros 70,000 o bobl yng Nghymru wedi goroesi strôc neu fan strôc. Dyna pam ei bod hi’n bwysig gwybod a gallu adnabod arwyddion strôc.
Gellir cymryd camau ataliol i leihau’r siawns o gael strôc. Y ffordd orau o leihau’r risg yn sylweddol yw bwyta deiet iach, ymarfer corff yn rheolaidd, bod yn ymwybodol faint o alcohol rydych chi’n ei yfed (llai nag 14 uned yr wythnos) a rhoi’r gorau i smygu.
Isod, gweler y pedwar o’r risgiau mwyaf cyffredin sy’n cynyddu’r siawns o gael strôc:
Os ydych yn amau eich bod chi neu rywun arall yn cael strôc – hyd yn oed os ydych yn ansicr – ffoniwch 999 ar unwaith.
Gweler isod ystod o adnoddau ar Strôc: